Pizza, domates, peynir ve genellikle çeşitli diğer malzemelerle (mantar, soğan, zeytin, ananas, et vb.) oluşturulan bir üründür. Üstü genellikle yuvarlak, düz bir mayalı buğday bazlı hamur tabanından oluşan İtalyan kökenli bir lezzettir. Geleneksel olarak taş fırında yüksek sıcaklıkta pişirilmektedir.
Pizza, İtalya’nın en ikonik ve sevilen mutfak yaratımlarından birisidir. Sadeliği ve çok yönlü doğası sayesinde dünya çapında büyük bir beğeniye sahiptir. Latince 'picea’ kelimesinden türeyen pizza, ‘kabuğun ateşle kızartılması’ anlamını taşımaktadır. Pizza teriminin ilk olarak 10. yüzyılda Campania sınırındaki Lazio'daki Güney İtalya kasabası Gaeta'dan bir Latin el yazmasında geçtiği ifade edilmektedir. Dünyanın en popüler gıdalarından biridir ve Avrupa, Kuzey Amerika ile Avustralya’da yaygın bir fastfood öğesi haline gelmiş durumdadır. Neolitik Çağ'dan beri pizzaya benzer yiyecekler yapıldığı aktarılmaktadır.
İtalya’da hamur üzerine domates ve peynir konarak doğan pizza, ilk dönemlerinde aslında bir yoksul yiyeceği olarak bilinmiştir. Dönemin şartlarına paralel olarak pizzanın hazırlanmasındaki asıl amaç, lezzetine doymak değil sadece karın doyurmak amacı ile oluşturulduğu bilinmektedir. Günümüzde ise amacından çoktan sapmış, genelde kutlama yemeği haline bile gelmiştir. İlk pizzanın ortaya çıkışı tam olarak bilinmemekle birlikte oluşturulan ilk pizza hakkında bir bilgiye göre Kraliçe Margherita, bir gün aşçılarından pizza ister ama aşçılar yoksul yemeği kabul edilen pizzayı hazırlama konusunda hiçbir bilgi sahibi değillerdir. Neyse ki o dönemde Esposito’nun “Pietro” isimli pizza fırını, saraya komşudur ve pizza yapmayı bilmeyen aşçılar, kraliçenin pizza isteğini sarayın hemen yanındaki pizza fırınından karşılamak için hızlıca harekete geçer ve siparişi verirler. Aşçı Esposito, Kraliçe Margherita’nın pizzasını son derece özenle hazırlar. Pizzanın üzerini İtalyan bayrağının renkleri olan beyaz, kırmızı ve yeşil ile yani mozeralla peyniri, domates ve fesleğen ile süsler. Hem tadı hem de görüntüsü ile kraliçenin kalbini çalmayı başarır.
Kraliçe, yediği pizzanın ismini Aşçı Esposito’ya sorar. Esposito ise yaşadığı heyecandan o an sadece kraliçenin adını telaffuz edebilir. Sonrasında Kraliçe, kendisine sunulan pizza için aşçı Esposito’ya bir teşekkür mektubu göndermeye karar verir. Pizzaya hayran kalan Kraliçe Margherita, yazdığı mektupta söz konusu pizzadan yaşanan olay üzerine “Pizza Margherita” şeklinde bahseder. İşte Pizza Margherita, böyle doğar. Bu mektup kısa zaman içinde tüm halk tarafından duyulur ve pizza yoksul sofralarından saray mutfağına giriş yapmayı başarır. O zamana kadar yoksul halkın yemeği olan pizza, adeta kraliçenin dokunuşu ile bambaşka bir boyuta geçmiştir. Her şekilde yemeyi sevdiğimiz pizzaları artık sizler de evlerinizde yapabilirsiniz.
Popüler bir lezzet olan el yapımı pizza şu şekilde yapılabilmektedir.
Hamuru için
• 2,5 su bardağı un
• 2,5 yemek kaşığı zeytinyağı
• 1 su bardağı ılık su
• 1/2 tatlı kaşığı kuru maya
• 1/2 tatlı kaşığı tuz
• 1/2 tatlı kaşığı toz şeker
Sosu için
• 4 adet orta boy domates
• 4 yemek kaşığı zeytinyağı
• 1 çay kaşığı kekik
• ½ çay kaşığı tuz
Üzeri için
• 250 gram rendelenmiş mozzarella peyniri
• 4 adet taze fesleğen yaprağı
• 10 adet Cherry domates